17 Haziran 2010 Perşembe

Kişniş (Gızbara)

Mardin kültürüyle tanışana kadar sadece adını duyduğum fakat hiç tatmadığım,hatta ilgilenmediğim bir baharattı kişniş...20.yüzyılın sonlarında bir Truva kazısında bulunan zeytin kabı ve içinde,kimbilir kaç yıldır özenle sakladığı zeytinlerin yanısıra yağ,kekik,nane ve kişnişten oluşan bir sos bulunması,bu özel tadın aslında binlerce yıl önce keşfedilmiş olduğu gerçeği,kişnişe olan merakımı ve ilgimi oldukça artırdı.Bizim evde bildiğimiz klasik baharatlar kullanılırdı;karabiber,pulbiber,nane gibi...Tadınca farkettimki damak tadımızda büyük bir eksiklikmiş bu.Çok samimi söylüyorum,Mardin'in çok severek kullandığım gıda ürünlerinden biridir,ve bizzat Mardin'de yetiştirilir.




Başta her türlü etli yemek olmak üzere,bir çok tarifte yer alabilir bence.Mesela çoğumuzun bayıla bayıla yediği haşlama ve kızartma içli köftenin (Igbebeyt ve Irok )ve çiğköftenin (Acin) vazgeçilmez baharatıymış meğer...Ben tavuk yemeklerinde ve köftede mutlaka bolca kullanıyorum.Aromalı hoş bir kokusu oluyor yemeklerin.Hatta en son Mardin'li bir abiden balığa da çok yakıştığını öğrendim,ama maalesef onu henüz denemedim.Yaptığımda mutlaka fikrimi paylaşacağım sizlerle.



Genelde mutfaklarda tohum halinde bulundurulup,kullanılacağı zaman dövülerek ya da değirmende öğüterek kullanılır.Aromasını kaybetmemesi açısından ben de bu şekilde kullanıyorum.Ama acil durumlar için el altında bir kullanımlık bulundurmakta faydalı oluyor :)
Ayrıca,kan dolaşımını olumlu etkilediği,hazımsızlığa iyi geldiği ve afrodizyak etkisi olduğu söyleniyor...


Tohum halindeki kişniş







































3 yorum:

  1. mardine bayılmıştım en kısa zamanda tekrar gitmek isterim
    birbirlerinin çatılarını teras olarak kullanmaları -hala var mı bilmiyorum - ne kadar hoş mezopotamya denizine karşı bir çay nefis
    kişniş karadenizde kinzi olarak geçiyor sanırım
    samsundan selamlar

    YanıtlaSil
  2. Evet Mine Hanım bahsettiğiniz teraslar hala var :)Gidip görmüş olmanız beni mutlu etti,zira bazı yerlerin atmosferlerini kelimelerle anlatmak zor oluyor,tıpkı muhteşem Karadeniz gibi :)
    Karadeniz'de kişniş kullanıldığını duymamıştım açıkçası.Bölgeye ait kişnişli bir tarif varsa elinizde ve paylaşırsanız sevinirim...

    YanıtlaSil